Personae

Voor niets gewerkt?

Het project waar je al tijden aan werkt stopt. Voorstellen verdwijnen in de la, voorgenomen implementaties tot nader order in de ijskast gezet. Uren voor niets gewerkt. `Balen dat ik het niet gebruikt zie worden.'

Het project waar je al tijden aan werkt stopt. Voorstellen verdwijnen in de la,
voorgenomen implementaties tot nader order in de ijskast gezet. Uren voor niets
gewerkt. `Balen dat ik het niet gebruikt zie worden.'

Tekst Willemijn Kruijssen, in Intermediair 24 juli 2009

`Ik heb heel mooie oplossingen bedacht voor een applicatie. Een plan beschreven,
het is in India gebouwd, maar op het moment dat het geïmplementeerd zou worden
werd het op de lange termijn geschoven.' Consultant Jelle Jansma (35) was via
zijn werkgever gedetacheerd bij een grote bank om daar de telefonie in het
computersysteem te integreren - kort door de bocht: dat het callcenter makkelijk
een klant zou kunnen bellen vanuit de klantgegevens op het computerscherm. De
businessanalyse was al gemaakt - wat de werknemers van het callcenter precies
wilden - en hij en drie collega's hadden in een vingerdik document stap voor
stap beschreven wat er `gebouwd' moest worden. Al met al ruim een half jaar
fulltime werk. Maar de invoering werd uitgesteld - eerst naar het eind van het
jaar, toen werd het half 2009 en nu is er nog steeds geen datum vastgesteld.

Wiarda Panman (37) heeft haar les geleerd: `Mijn opdrachtgever zei pas op het
moment dat we het over het prijskaartje kregen dat hij het te duur vond. Over
geld begin ik voortaan eerder. Maar hij was zo enthousiast over het programma
dat ik had voorgesteld. Hij vond het origineel, hij vond het prima dat ik er
twee anderen bij betrok en herhaalde keer op keer dat ik de vrije hand had.'
Panman is zelfstandig ondernemer op het gebied van advies, coaching en
onderzoek. Een paar maanden geleden werd ze bij het kleine bedrijf ingehuurd om
een tweedaags teambuildingsevent te organiseren. Het liep niet zo lekker tussen
de zes medewerkers en de directeur, Panman werd ingeschakeld om daar wat aan te
veranderen. Uren bereidde ze zich voor. Interviews met alle zeven - wat gaat er
volgens hen niet goed? - die uitwerken, de essentie ervan destilleren, voor de
twee dagen een programma plannen. Als zelfstandig ondernemer is het soms
moeilijk niet met werk bezig te zijn, zegt ze. Maar al met al schat ze er
meerdere dagen aan gewerkt te hebben over een periode van een week of acht.

Voor niets gewerkt, het gebeurt zo vaak: reclamebureaus die het na een
uitgewerkt voorstel toch niet worden, beleidsnota's van ambtenaren die in de la
verdwijnen, door architecten getekende bouwprojecten die worden afgelast,
ict-applicaties die best een jaartje kunnen wachten. Met gebrek aan geld gebeurt
het nu nog vaker. En dat is frustrerend voor de mensen die hun tijd erin hebben
gestoken.

`Te weinig mensen realiseren zich vooraf dat het advies dat uit een project komt
vaak niet wordt opgevolgd', zegt Theo Drissen, directeur van werving- en
selectiebureau Leaufort. Hij let vooral op cijfermatig inzicht, taalbeheersing
en abstractievermogen als hij vacatures voor projectmanagers te vervullen heeft
- en kan die kandidaat waarderingsvraagstukken oplossen? Struikelblok: hoe
resultaatgerichter iemand is, hoe moeilijker diegene tussendoelen kan stellen,
waarna de teleurstelling van een stopgezet project groter is.

Die tussendoelen zijn essentieel voor het wel en wee van degene die er aan
werkt. Niet iedereen is daar even geschikt voor. `Als je graag feedback wil op
je eigen functioneren, ben je gelukkiger als de doelen concreet zijn en je op
korte termijn kunt nagaan of je die doelen behaald hebt', zegt arbeidspsycholoog
Elsbeth Kuysters. Voor perfectionisten is het werken aan een langlopend project
ook niet altijd geschikt: vaak zijn er binnen een project onzekere factoren
waarop je geen invloed hebt. Iemand die naast zijn werk een goed sociaal netwerk
heeft kan vaak beter met teleurstellingen omgaan - diegene ontleent zijn
identiteit niet alleen aan het werk.

Te weinig zelfvertrouwen is ook geen goede eigenschap voor projectmatig werk:
het maakt dat werknemers kunnen denken dat het hun schuld is dat het project
niet doorgaat. `Je diskwalificeert jezelf dan, wat kan leiden tot een negatieve
zelfevaluatie en deprimerende gevoelens', zegt Kuysters. Mensen met minder
zelfvertrouwen zijn meer geschikt voor kleine en kortdurende projecten waaraan
stap voor stap gewerkt wordt, zegt Jan den Breejen, die werkleertrajecten
ontwikkelt bij opleidingsbureau ISBW/Schouten en Nelissen en het boek
'De High Performance Organisatie: een integrale aanpak' schreef, dat begin oktober
bij Kluwer uitkomt. `Mensen met minder eigenwaarde schatten hun competenties
lager in, dus als ze dan iets kleins moeten doen, lukt het en ervaren ze de
`kick van het kunnen', zegt Den Breejen.

Panman heeft in ieder geval een ding geleerd: ze zal voortaan altijd op tijd
vragen of er écht genoeg geld is en ze écht de vrije hand heeft, ook al lijken
alle signalen daarop te wijzen. Een afgezegd project is zelden voor niets
gedaan. `Je leert altijd, ook al is een project halverwege afgeketst', zegt Den
Breejen. `Je hebt nieuwe mensen leren kennen, ervaringen en inzichten opgedaan,
je kunt je gaan realiseren dat werk niet zaligmakend is. Maak je geluk nooit
afhankelijk van je werk' Siebelconsultant Jansma verwacht dat zijn werk te
zijner tijd alsnog in gebruik genomen wordt: `Tenzij ze beslissen dat ze
helemaal stoppen met het Siebelsysteem. Maar dat doet een bank niet zomaar, want
daar is enorm in geïnvesteerd. Er zijn zo'n twintigduizend gebruikers
tegelijkertijd aan het werk met het programma.'

Den Breejen ziet vaak dat een gestaakt project binnen een paar jaar alsnog wordt
doorgezet. `Er komt bijvoorbeeld een nieuwe directeur die het anders wil doen
dan zijn voorganger', zegt hij. Jansma vindt het ook vooral zonde voor de
opdrachtgever: `Er was al zoveel in geïnvesteerd. Dan heeft zo'n bank de juiste
mensen in huis en gaat het meer om een besparing voor dat moment. Terwijl het op
de lange termijn niet zo voordelig is. Stel dat er andere mensen verder gaan met
waar ik mee bezig was. Die moeten kijken hoe het werkt, dan snappen ze iets
niet. Voordat ze goed en wel aan de slag zijn, zijn ze zo drie weken verder. Dus
toen ik hoorde dat het werd uitgesteld dacht ik sterk: dat is onhandig dat zo te
doen.

Panman is weer met allerlei andere dingen bezig. Ook Jansma is nuchter: `Ik vind
het balen dat ik het niet gebruikt zie worden, maar aan de andere kant: je kunt
er moeilijk over doen, maar ik doe gewoon mijn werk. In de detachering bestaat
de kans dat je ergens van af wordt gehaald altijd. Het is beter je erbij neer te
leggen en een nieuw project te regelen.' Als een project onverwacht ten einde
komt, is het belangrijk dat diegene zich weer op andere zaken kan richten, zegt
psycholoog Elsbeth Kuysters. `Flexibel kunnen schakelen, vooruitkijken en nieuwe
doelen stellen zijn van belang.' Aanpassingsvermogen dus. Programma-manager Den
Breejen: `Het is nog niet zo slecht om uit je comfortzone te worden gehaald. Als
het ene na het andere project goed is gegaan, komt er een soort overmoed. Dan is
het niet zo slecht om een keer op je gezicht te gaan. Daardoor besef je wat je
nog moet leren'

Jelle Jansma is een gefingeerde naam.

Datum: 12-12-'12

Terug naar overzicht

Personae, de HRD specialist voor lerend veranderen met werkleertrajecten.

Wilt u meer te weten komen of wilt u een afspraak maken, neem dan contact op met Personae ®.

Drs. Jan D. den Breejen CM, CT
Tel. +31 (0)6 - 304 176 19
E-mail: info@personae.nl
Bezoek de contact pagina